Wat is proeftijd en wat zijn de regels in Nederland?

De proeftijd is een belangrijke periode aan het begin van een arbeidscontract, waarin zowel de werkgever als de werknemer de kans krijgen om elkaar beter te leren kennen. Het is een kennismakingsperiode waarin de werkgever kan beoordelen of de werknemer geschikt is voor de functie, en waarin de werknemer kan ontdekken of de werkplek en het werk aan de verwachtingen voldoen. In deze blog delen we niet alleen informatie over de duur en regels van de proeftijd, maar geven we ook handige tips om de proeftijd succesvol door te komen.

Wat is proeftijd?

De proeftijd is een periode aan het begin van het arbeidscontract, waarin zowel de werkgever en de werknemer de mogelijkheid hebben om de arbeidsrelatie uit te proberen. Het is dus eigenlijk een soort kennismakingsperiode. De proeftijd is bedoeld om te evalueren of het een goede match is. Zo kan de werkgever bepalen of de werknemer daadwerkelijk geschikt is voor de functie. De werknemer kan vervolgens bepalen of de werkplek en het werk aan de verwachtingen voldoet.  Als het onverhoopt niet werkt vanuit een van beide partijen, kan het arbeidscontract gemakkelijk en zonder opzegtermijn worden beëindigd.

Hoelang duurt de proeftijd?

Hoelang de proeftijd duurt, is afhankelijk van de duur van de arbeidsovereenkomst. Voor tijdelijke arbeidscontracten van meer dan 6 maanden maar korter dan 2 jaar, of voor tijdelijke arbeidscontracten zonder einddatum, mag de proeftijd maximaal 1 maand duren. Het is echter mogelijk dat de proeftijd afwijkt, dit mag echter enkel als dit vermeld staat in de cao.

Voor vaste dienstverbanden of tijdelijke arbeidscontracten van 2 jaar of langer kan de proeftijd maximaal 2 maanden bedragen. Dit geeft werkgevers en werknemers een iets langere periode om de samenwerking te beoordelen en te bepalen of de functie en werkplek aan hun verwachtingen voldoen. Wettelijk is vastgelegd dat een proeftijd nooit langer dan 2 maanden is.

Indien een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) geldt, kunnen de regels over de lengte van de proeftijd afwijken van de wettelijke regels. De afspraken in een cao gelden boven de wettelijke regels. Kort samengevat gelden de volgende regels wat betreft de lengte van de proeftijd:

• Geen proeftijd bij een contract van 6 maanden of korter
• 1 maand proeftijd bij een contract langer is dan 6 maanden en korter dan 2 jaar
• Maximaal 2 maanden proeftijd als het contract 2 jaar of langer is
• Maximaal 2 maanden proeftijd als het een vast contract heeft
• Een proeftijd is nooit langer dan 2 maanden

Ontslag tijdens proeftijd

Tijdens de proeftijd hebben zowel de werknemer als de werkgever de mogelijkheid om het arbeidscontract te ontbinden. Bij ontslag tijdens de proeftijd gelden echter wat andere regels. Zo hoeft geen enkele partij zich te houden aan de opzegtermijn, het contract kan per direct worden beëindigd door zowel de werknemer als de werkgever. Ook is het niet nodig om een reden voor ontslag op te geven.

Ontslaat de werkgever de werknemer tijdens de proeftijd, dan heeft deze recht op een transitievergoeding. Als de werknemer is ontslagen in de proeftijd, dan heeft deze ook soms recht op een WW-uitkering. De werkgever moet dan wel een schriftelijke verklaring geven waarom het ontslag heeft plaatsgevonden. Neemt de werknemer zelf ontslag, dan heeft deze geen recht op een transitievergoeding of een WW-uitkering.

Ziekte in proeftijd

In sommige gevallen kan een persoon tijdens de proeftijd ziek worden. In dat geval gelden er geen specifieke afwijkende regels. Zelfs als iemand ziek is, kan deze persoon tijdens de proeftijd worden ontslagen. De werkgever heeft meestal niet genoeg tijd gehad om de geschiktheid van de werknemer voor de functie te beoordelen. Het is echter niet toegestaan om het contract uitsluitend vanwege ziekte te beëindigen, omdat dit als discriminatie wordt beschouwd. Er moet een geldige reden zijn. Het is verstandig voor de werkgever om deze reden schriftelijk te onderbouwen. Het feit dat iemand ziek is, betekent niet automatisch dat de proeftijd wordt verlengd. Als de werkgever besluit om iemand tijdens de proeftijd te ontslaan terwijl die persoon ziek is, kan die persoon mogelijk recht hebben op een Ziektewetuitkering.

5 tips om de proeftijd succesvol door te komen

Het is van groot belang om de proeftijd succesvol door te komen als nieuwe medewerker, omdat je wilt laten zien dat je geschikt bent voor de functie. Om je hierbij te helpen, delen we hieronder een aantal waardevolle tips om de proeftijd door te komen:

1. Zorg dat je op tijd komt

Het is vanzelfsprekend, maar het is belangrijk om op tijd te komen en niet op het laatste moment binnen te komen. Werkgevers waarderen het als medewerkers op tijd aanwezig zijn. Bovendien laat je zien dat je gemotiveerd en betrouwbaar bent.

2. Zie er netjes en verzorgd uit

Het is belangrijk om er netjes en verzorgd uit te zien, niet alleen tijdens de sollicitatiegesprek, maar ook op de werkvloer. Werkgevers en collega's proberen een goed beeld van je te krijgen, en je uiterlijke presentatie speelt hierin een rol.

3. Geef een positieve houding

Werkgevers willen zien dat je enthousiast en gemotiveerd bent, dus laat een positieve houding zien. Wees vriendelijk, professioneel en maak kennis met je nieuwe collega's.

4. Wees leergierig

Laat zien dat je interesse hebt in het leren en ontwikkelen van nieuwe vaardigheden. Stel vragen en wees bereid om feedback te ontvangen. Dit geeft aan dat je graag nieuwe dingen wilt leren en dat je gemotiveerd bent om te groeien in de functie.

5. Lever goed werk af

De werkgever wil natuurlijk zien dat je in staat bent om de taken uit te voeren. Zorg ervoor dat je je taken zorgvuldig en op tijd voltooit. Hiermee laat je zien dat je toegewijd en professioneel bent.

Op zoek naar een nieuwe baan?

Ben je op zoek naar een nieuwe baan? Download dan direct de app van Swipe4Work in de App Store of Play Store. Met de Swipe4Work-app vind je eenvoudig passende vacatures op basis van jouw vaardigheden, eigenschappen en wensen. Swipe door passende vacatures en vind jouw droombaan.

Anderen bekeken ook:

• Loonheffingskorting in 2023: hoe werkt het?
• Marktconform salaris: wat is dat nu eigenlijk?
• Welke baan past bij mij?
• Salarisonderhandelingen: 10 tips