Discriminatie bij solliciteren: vanaf nu gelijke kansen

Helaas komt het nog te vaak voor dat er tijdens het sollicitatieproces sprake is van discriminatie. En dus is er geen sprake van gelijke kansen tijdens solliciteren, terwijl dit wel het geval moet zijn. Voor iedereen. Ondanks geslacht, leeftijd of ras. In deze blog vertellen we meer over discriminatie tijdens het solliciteren en wat we hier als werkgever of als werkzoekende aan kunnen doen.

Wat is discriminatie bij sollicitatie?

Discriminatie tijdens werving en selectie is in Nederland verboden. Dit is zelfs vastgelegd inartikel 1 van de Grondwet. Maar wanneer is er dan sprake van discriminatie tijdens sollicitaties? Er is sprake van discriminatie bij een sollicitatie wanneer een werkgever onderscheid maakt op basis van een of meerdere van onderstaande kenmerken.

• Geslacht
• Leeftijd
• Ras
• Nationaliteit
• Seksuele geaardheid
• Geloofsovertuiging
• Politieke gezindheid
• Levensovertuiging
• Burgerlijke staat
• Handicap
• Chronische ziektes.

Positieve discriminatie of voorkeursbeleid

In werving en selectie is echter ook sprake van positieve discriminatie of voorkeursbeleid. Dit is niet per se verboden. Positieve discriminatie wordt soms ingezet wanneer een bepaalde doelgroep onvoldoende vertegenwoordigd is. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen wanneer het aandeel vrouw in een organisatie onderverdeeld is. In dit geval kan een werkgever zijn of haar voorkeur uit laten gaan naar een vrouw in plaats van een man.

Voorkeursbeleid kan voorkomen wanneer een kandidaat aan bepaalde eisen moet voldoen om een functie goed uit te kunnen voeren. Heb je een functie openstaan voor een Nederlands docent, dan is een harde eis dat een sollicitant vloeiend is in Nederlands. Sollicitanten uit een ander land kunnen dan benadeeld worden wanneer hun Nederlands minder goed is. Op de website van de overheid is meer te lezen over onderscheiden die een werkgever wel mag maken, zonder dat dit discriminatie is.

Hoe voorkom je als werkgever discriminatie bij solliciteren? 

Het voorkomen van discriminatie bij het solliciteren ligt voornamelijk in de handen van de werkgevers. Het is als werkgever dan ook van belang om ervoor te zorgen dat dit niet voorkomt in de organisatie. Een werkgever kan verschillende zaken ondernemen om te voorkomen dat er discriminatie voorkomt tijdens het sollicitatieproces. Hieronder noemen we een aantal van deze zaken.

1. Volg de wetgeving

Dit eerste punt spreekt eigenlijk voor zichzelf. En dat is dat een werkgever zich dient te houden aan de wet- en regelgeving. In de wet- en regelgeving staat dan ook dat discrimineren verboden is. Een werkgever mag dus geen onderscheid maken op basis van persoonsgegevens. Dit betekent echter niet dat een werkgever iedereen die solliciteert moet aannamen. Je moet ergens een onderscheid maken om een geschikte kandidaat aan te nemen. Hierbij heb je te maken met direct en indirect onderscheid.

Direct onderscheid is in Nederland verboden. Met direct onderscheid maak je namelijk onderscheid op basis van discriminatiegronden. Indirect onderscheid is niet per se verboden, maar een werkgever dient hier wel voorzichtig mee om te gaan. Indirect onderscheid heeft meer de maken met de functie-eisen, zoals we al benoemden in het voorbeeld van de functie Nederlands. In dit geval maakt een werkgever een objectief onderscheid die niet is gebaseerd op vooroordelen en dus discriminatie.

2. Objectief selecteren

Een manier om als werkgever bewuste of onbewuste discriminatie te voorkomen, is van tevoren opstellen waar een kandidaat aan moet voldoen. Stel als werkgever van tevoren op welke competenties en vaardigheden van belang zijn voor de openstaande functie. Op basis van deze competenties en vaardigheden ga je een kandidaat dan ook beoordelen. Op deze manier bepaal je op basis van criteria of een kandidaat geschikt is, in plaats van op onderbuik gevoel.

3. Sollicitatiebeleid

Zorg er als werkgever voor dat er een goed sollicitatiebeleid klaarligt. Zo kan er bijvoorbeeld worden vastgelegd dat sollicitaties altijd door meerdere personen beoordeeld moeten worden. Zo voorkom je de (bewuste of onbewuste) veroordeling van één persoon. Ook kan er in een sollicitatiebeleid worden vastgelegd dat een sollicitatiegesprek minimaal 30 minuten duurt. Hiermee wordt de mogelijkheid gecreëerd om een kandidaat te leren kennen.

4. Anoniem solliciteren

Helaas kan een werkzoekende niet altijd voorkomen dat er sprake is van discriminatie tijdens het sollicitatieproces. Anoniem solliciteren is echter de meest eenvoudige manier om discriminatie te voorkomen aan het begin van het sollicitatieproces. Werkzoekenden worden met anoniem solliciteren beoordeeld op basis van ervaringen, competenties, vaardigheden en eigenschappen. Uiteraard is een sollicitatiegesprek nog steeds onderdeel van een sollicitatieprocedure, dus volledig anoniem zal het niet blijven. Helaas maakt ook niet elk bedrijf gebruik van anoniem solliciteren. Benieuwd waar je anoniem kan solliciteren? Dat kan bijvoorbeeld met de app van Swipe4Work.

Hoe voorkom je als werkzoekende discriminatie bij solliciteren?

Helaas kan een werkzoekende niet altijd voorkomen dat er sprake is van discriminatie tijdens het sollicitatieproces. Anoniem solliciteren is echter de meest eenvoudige manier om discriminatie te voorkomen aan het begin van het sollicitatieproces. Werkzoekenden worden met anoniem solliciteren beoordeeld op basis van ervaringen, competenties, vaardigheden en eigenschappen. Uiteraard is een sollicitatiegesprek nog steeds onderdeel van een sollicitatieprocedure, dus volledig anoniem zal het niet blijven. Helaas maakt ook niet elk bedrijf gebruik van anoniem solliciteren. Benieuwd waar je anoniem kan solliciteren? Dat kan bijvoorbeeld met de app van Swipe4Work.

Hoe Swipe4Work zorgt voor gelijke kansen voor iedereen

Swipe4Work is de oplossing voor zowel werkgevers als werkzoekenden om discriminatie bij het solliciteren te voorkomen en gelijke kansen mogelijk te maken. Download direct de Swipe4Work app in de Appstore of Playstore, om vervolgens gebruik te kunnen maken van deze eerlijke manier van solliciteren. Als werkzoekende kun je eenvoudig een profiel aanmaken, waar je persoonlijke gegevens, behaalde opleidingen, werkervaringen, vaardigheden en eigenschappen invult. Op basis het algoritme worden passende vacatures getoond. Wanneer er een interessante vacature voorbijkomt, kan deze geliked worden. Vervolgens zal de werkgever een anoniem profiel zien. De werkgever ziet dus geen naam, geslacht, leeftijd, ras of andere persoonlijke gegevens. Hiermee wordt discriminatie tijdens het eerste gedeelte van het sollicitatieproces voorkomen.

Op het moment dat de werkgever het profiel ook interessant en relevant vindt, ontstaat er een match. Deze match is volledig ontstaan op basis van relevante opleidingen, werkervaringen en vaardigheden en niet op vooroordelen. Na de match kan de werkgever een gesprek starten via de chat. Hierbij wordt direct een datumprikker verstuurd om het eerste gesprek in te plannen. De werkgever zal hierna wel toegang krijgen tot het volledige profiel. Uiteraard zal bij een sollicitatiegesprek het ook onmogelijk zijn om volledig anoniem te blijven. Hierdoor kan 100% discriminatie helaas niet uitgesloten worden, maar de eerste stap om discriminatie te voorkomen bij het solliciteren is wel gezet.

Anderen bekeken ook:

• Hoe schrijf je een goede motivatiebrief
• Een sollicitatiebrief voorbereiden: 10 tips
• Hier moet je op letten bij het wisselen van baan
• Wat moet er in een cv: 8 belangrijke onderdelen